درس آشنایی با قرائت و روانخوانی قرآن کریم دانشگاه آزاد اسلامی - درس اول - قسمت دوم

درس آشنایی با قرائت و روانخوانی قرآن کریم دانشگاه آزاد اسلامی - درس اول - قسمت دوم

**برای دانلود همه درس های کتاب ( ویژه موبایل) کلیک کنید**

( با امکان جستجو در متن کتاب)

3-دعا

دعا حقیقت عبادت است. خدای سبحان در قران مجید فرمود: «ای پیامبر به مؤمنان بگو: اگر دعای شما نباشد پروردگار هیچ اعتنایی به شما نمی‌کند.»

یکی از زمان‌هایی که دعا مناسبت دارد پیش از تلاوت قرآن می‌باشد. امام صادق (ع) پیش از تلاوت قرآن هنگامی‌که مصحف به دست می‌گرفتند این دعا را می‌خواندند:

اللَّهُمَّ إِنِّی أَشْهَدُ أَنَّ هَذَا کِتَابُکَ الْمُنْزَلُ مِنْ عِنْدِکَ عَلَى رَسُولِکَ مُحَمَّدِ بْنِ عَبْدِ اللَّهِ صَلَّى اللَّهُ عَلَیْهِ وَ آلِهِ

خداوندا، گواهى مى‌دهم که این کتاب همان کتابى است که از سوی تو بر پیامبرت حضرت محمد بن عبد اللّه که درود و سلام خدا بر او و خاندان اوباد نازل شده

وَ کَلامُکَ النَّاطِقُ عَلَى لِسَانِ نبیّکَ جَعَلتَهُ و هادیاً مِنْکَ إِلَى خَلْقِکَ وَ حَبْلًا مُتَّصِلًا فِیمَا بَیْنَکَ وَ بَیْنَ عِبَادِکَ 

و سخن گویای توست که بر زبان پیامبرت جاری شده است. خداوندا تو قران را از سوی خویش ، راهنمای خلق و وسیله ارتباط میان خود و بندگانت قرار داده‌اى. 

اللَّهُمَّ إِنِّی نَشَرْتُ عَهْدَکَ وَ کِتَابَکَ اللَّهُمَّ فَاجْعَلْ نَظَرِی فِیهِ عِبَادَةً وَ قِرَاءَتِی فیهِ فکراً وَ فِکْرِی فیهِ اعْتِبَاراً وَ اجْعَلْنِی مِمَّنِ اتَّعَظَ بِبَیَانِ مَوَاعِظِکَ فِیهِ

خدایا من کتابت را که حاوی پیمتن توست ، گشودم پس نگاه من را در آن عبادت، و تلاوتم را همراه با اندیشه  و اندیشه ام را مایه‌ى عبرت قرار ده . خدایا مرا از کسانى قرار ده که از اندرزهای آن پند گیرد

وَ اجْتَنَبَ مَعَاصِیَکَ وَ لَا تَطْبَعْ عِنْدَ قِرَاءَتِی عَلَى سَمْعِی وَ لَا تَجْعَلْ عَلَى بَصَرِی غِشَاوَةً وَ لَا تَجْعَلْ قِرَاءَتِی قِرَاءَةً لَا تَدَبُّرَ فِیهَا

و از نافرمانی تو برحذر باشد و هنگام تلاوت آن بر گوشم مهر مگذار و بر چشمم پرده مپوشان. خداوندا تلاوتم را تلاوتی که در آن اندیشه نباشد قرار مده، 

 بَلِ اجْعَلْنِی أَتَدَبَّرُ آیَاتِهِ وَ أَحْکَامه وَ آخِذاً بِشَرَائِعِ دِینِکَ وَ لَا تَجْعَلْ نَظَرِی فِیهِ غَفْلَةً وَ لَا قِرَاءَتِی هَذَراً إِنَّکَ أَنْتَ الرَّءُوفُ الرَّحِیم‏

بلکه مرا توفیق ده که در آیات و احکام آن بیندیشم و قوانین آیین تو را به کار بندم. خدایا نگاهم را در آن مایه غفلت و تلاوتم را بی اثر قرار مده ، که تو خود مهربان و بخشایشگری.

در کتاب بحار الانوار این دعا از امیرمومنان علی (ع) در پایان تلاوت قرآن روایت شده است:

اللَّهُمَّ اشْرَحْ بِالْقُرْآنِ صَدْرِی وَ اسْتَعْمِلْ بِالْقُرْآنِ بَدَنِی وَ نَوِّرْ بِالْقُرْآنِ بَصَرِی وَ أَطْلِقْ بِالْقُرْآنِ لِسَانِی وَ أَعِنِّی عَلَیْهِ مَا أَبْقَیْتَنِی فَإِنَّهُ لا حَوْلَ وَ لا قُوَّةَ إِلّا بِکَ.
« بار الها! به وسیله قرآن سینه مرا گشاده گردان، و جسمم را باآن به خدمت بگیر و چشمم را با قرآن نورانی نماو زبانم را به وسیله آن گویا کن و تا زنده ام مرا در راه قرآن یاری ده ، که هیچ نیرو و قدرتی جز به دست تو نیست.

4-استعاذه

استعاذه به معنای پناه بردن و پناهنده شدن به خدا از شر شیطان است، قاری قرآن پیش از تلاوت با گفتن «اعوذ بالله من الشیطان الرجیم» از خدای بزرگ می‌خواهد که او را از شر شیطان حفظ کند؛ خدای متعال فرموده است: «فَإِذَا قَرَأْتَ الْقُرْآنَ فَاسْتَعِذْ بِاللَّهِ مِنَ الشَّیْطَانِ الرَّجِیمِ» هنگامیکه قرآن می خوانی از شر شیطان رانده شده به خدا پناه ببر.

« دام سخت است مگر یار شود لطف خدا

ورنه آدم نبرد صرفه ز شیطان رجیم»

5-بسمله

بسمله یعنی ذکر بسم‌الله الرحمن الرحیم سرآغاز کتاب الهی است. بنابراین بر زبان آوردن بسمله یا تسمیه در شروع هر کاری سفارش شده است. ذکر بسمله در آغاز تلاوت قرآن از ابتدای سوره‌ها به‌جز سوره توبه لازم است و در میان سوره، گفتن بسمله اولویت دارد. خداوند متعال به نبی مکرم اسلام (ص) فرمود: «اقْرَأْ بِاسْمِ رَبِّکَ الَّذِی خَلَقَ» ای پیامبر بخوان به نام پروردگارت که انسان را آفرید. امام صادق (ع) فرمودند: «درهای معصیت را با استعاذه ببندید و درهای طاعت را با تسمیه بازکنید.»

6- صدای نیکو و آهنگ دلنشین:

قرائت قران با صوت زیبا و حزین، همراه با آهنگ دل‌نشین و مناسب و لحن عربی، از دیگر آداب تلاوت قران می باشد. پیامبر گرامی اسلام (ص) می‌فرمایند: « إنّ حُسنَ الصَّوتِ زینَةٌ للقرآنِ» صدای زیبا زینت قرآن است.

صدای زیبا و آهنگ موزون و دل‌نشین در تلاوت قرآن، سبب می‌شود تا قرآن در اعماق وجود انسان واردشده و تأثیر شگرفی در روح و جان انسان وی گذاشته و سبب نشر و ترویج فرهنگ قرآنی ‌گردد.

در اینجا شایسته است عمق تأثیر قرائت با صدای زیبا را از استاد شهید مرتضی مطهری نقل کنیم:

«من خودم واقعاً از شنیدن قرآن لذت می‌برم؛ واقعاً زیبایی قرآن را حس می‌کنم مخصوصا اگر با آهنگ لطیف و زیبایی خوانده شود؛ این قران‌های عبدالباسط تأثیرش عجیب است؛ من وقتی قرآن را با این آهنگ‌ها می‌شنوم خیلی لذت می‌برم؛ این حلاوت و شیرینی قرآن از وجوه اعجاز قرآن کریم است.

**برای دانلود همه درس های کتاب ( ویژه موبایل) کلیک کنید**
( با امکان جستجو در متن کتاب)