دانلود کتاب و نمونه سوالات درس آشنایی با قرآن کریم ویژه دانشجویان دانشگاه آزاد اسلامی

درس آشنایی با قرائت و روانخوانی قرآن کریم دانشگاه آزاد اسلامی - درس چهارم - قسمت دوم (مفاهیم)

**برای دانلود همه درس های کتاب ( ویژه موبایل) کلیک کنید** 

( لطفا هر گونه مشکل خود را در نصب و استفاده از نرم افزار به ایمیل darsquranazad@gmail.com   ارسال فرمایید تا سریعا بررسی شود)

مفاهیم

ابرار

«بِرّ» (به کسر باء) در زبان عربی به معنی نیکی گسترده است و «بَرّ»(به فتح باء) به معنی نیکوکار است که جمع آن ابرار است . در آیات قرآن کریم منظور از «بر» و نیکی ، تقوای الهی و تسلیم در برابر اوامر و نواهی الهی و التزام بر دین خداست زیرا خداوند فرموده است:

« وَلَکِنَّ الْبِرَّ مَنْ آمَنَ بِاللَّهِ وَالْیَوْمِ الْآخِرِ وَالْمَلَائِکَةِوَالْکِتَابِ وَالنَّبِیِّینَ وَآتَى الْمَالَ عَلَى حُبِّهِ

 ....... وَأَقَامَ الصَّلَاةَ وَآتَى الزَّکَاةَ وَالْمُوفُونَ بِعَهْدِهِمْ إِذَا عَاهَدُوا  وَالصَّابِرِینَ فِی الْبَأْسَاءِ وَالضَّرَّاءِ وَحِینَ الْبَأْسِ أُولئِکَ الَّذِینَ صَدَقُوا وَأُولَئِکَ هُمُ الْمُتَّقُونَ 

 بلکه نیکی و نیکوکار کسی است که به خدا و روز رستاخیز و فرشتگان و کتاب(آسمانی) و پیامبران ایمان آورده و اموال خود را با همه علاقه‌ای که به آن دارد انفاق می‌کند و نماز را بر پا می‌دارند و زکات را می‌پردازد  و به عهد وفا می‌کند و در برابر محرومیت‌ها و بیماری‌ها و در میدان جنگ استقامت به خرج می‌دهد.این‌ها کسانی هستند که راست می‌گویند و (گفتارشان با اعتقادشان هماهنگ است) و این‌ها پرهیزکارانند.

از این رو قرآن کریم به یاری یکدیگر در نیکوکاری و تقوا فرمان داده و نیکان و نیکوکاران را به پاداش نیک نوید داده است: «.... و ما عندالله خیر للابرار» و آنچه در نزد خداست برای نیکان بهتر است . این پاداش برتر از پاداش های بهشتی است و مقامی برتر است که همان مقام قرب و مشاهده جمال و عظمت است.

**برای دانلود همه درس های کتاب ( ویژه موبایل) کلیک کنید**

درس آشنایی با قرائت و روانخوانی قرآن کریم دانشگاه آزاد اسلامی - درس چهارم - قسمت اول

**برای دانلود همه درس های کتاب ( ویژه موبایل) کلیک کنید**

( لطفا هر گونه مشکل خود را در نصب و استفاده از نرم افزار به ایمیل darsquranazad@gmail.com   ارسال فرمایید تا سریعا بررسی شود)

درس 4

حروف ناخوانا

در قرآن کریم حروفی وجود دارد که نوشته‌شده  ولی خوانده نمی‌شوند . این حروف عبارت‌اند از : ( و ا ل ی ) که به حروف (والی) مشهور شده‌اند.در قرآن کریم فقط چهار  حرف ( و ، ا ، ل ، ی)به‌عنوان حروف ناخوانا شناخته‌شده‌اند .

حروف ناخوانا به دو گروه تقسیم می‌شوند .

الف)حروف همیشه ناخوانا

ب)حروف گاهی ناخوانا

حروف همیشه ناخوانا

پایه همزه :

گاهی حروف ( و، ا،ی) پایه برای همزه قرار می‌گیرند که در این صورت فقط همزه خوانده‌شده و حروف پایه ناخوانا می‌باشند

مانند : یَأْتِی – فَتَأْتُونَ – شَأْنِهِمْ – أَنْبِئْهُمْ – لَئِنْ – یُوَخِّرَ

یادسپاری : در این‌گونه موارد چنانچه همزه مکسور باشد به همراه حرکت کسره در زیر حرف پایه نوشته می‌شود مانند : لَئِنْ – اَئِمَّةٍ – بَارِئِکُمْ –اللُّؤلُؤِ

در برخی از قرآن‌ها با قرار دادن حرکت یا سکون روی الف نیازی به ‌قرار دادن شکل همزه روی الف ندیده‌اند.

پایه الف مدی :

دو حرف (و) و (ی) پایه برای الف مدی قرار می‌گیرند که در این صورت به‌جای دو حرف واو و یاء الف مدی خوانده می‌شود.

مانند: زَکَوةَ – کَمِشکَوةِ- یَتَزَکَّی – فُرَادَی – ﺃُسَارَی – نَرَیکَ – اَدْرَکَ – هُدیهَا – بَنیهَا – مُرِسَهَا

یادسپاری :در مورد پایه همزه و الف مدی چنانچه همزه و الف پایه نوشته شوند ، واو ، الف و یاء قبل یا بعد از آن ها خوانده می‌شود.

مانند:جَاءُوهَا-مَسْئولًا- شَیءُ

الف بعد از واو:

الف جمع در آخر کلمه و بعد از واو جمع می‌آید و خوانده نمی‌شود مانند:ءامَنُواْ،کَفَرُوا،کُتِبوا

در برخی موارد حرف واو در آخر کلمه واو جمع نبوده و یا ناخواناست ولی الف ناخوانا بعد از آن آمده است.مانند: اَشْکُوا – یَتْلُوا-  نَبْلُوا- تَدْعُوا

یادسپاری: 1-گاهی بعد از واو جمع ،الف ناخوانا نیامده است مانند:فَاوُو،بَاءُو،عَتَوْ،سَعَوْ

2-الف بعد از واو در کلمه « ذَوَا» خوانده می‌شود .

واو مدّی در شش کلمه :

در قرآن کریم به شش کلمه برمی‌خوریم که دارای واو مدی ناخوانا می‌باشند. آن کلمات عبارتند از: أُولِی، أُولُو، اُولَاتِ، أولاءِ، اُولَئکَ، سَاُورِیکُم.

یادسپاری:کلمه «سَاُورِیکُم » در برخی قرآن‌ها بدون واو آمده است مانند « سَاُرِیکُمْ»

**برای دانلود همه درس های کتاب ( ویژه موبایل) کلیک کنید**

درس آشنایی با قرائت و روانخوانی قرآن کریم دانشگاه آزاد اسلامی - درس سوم - قسمت چهارم - متن و صوت سوره مطففین

**برای دانلود همه درس های کتاب ( ویژه موبایل) کلیک کنید**

( لطفا هر گونه مشکل خود را در نصب و استفاده از نرم افزار به ایمیل darsquranazad@gmail.com   ارسال فرمایید تا سریعا بررسی شود)

بسم الله الرحمن الرحیم

وَیْلٌ لِّلْمُطَفِّفِینَ (1) الَّذِینَ إِذَا اکْتَالُواْ عَلَى النَّاسِ یَسْتَوْفُونَ (2) وَإِذَا کَالُوهُمْ أَو وَّزَنُوهُمْ یُخْسِرُونَ (3) أَلَا یَظُنُّ أُولَئِکَ أَنَّهُم مَّبْعُوثُونَ (4) لِیَوْمٍ عَظِیمٍ (5) یَوْمَ یَقُومُ النَّاسُ لِرَبِّ الْعَالَمِینَ (6)‏ کَلَّا إِنَّ کِتَابَ الفُجَّارِ لَفِی سِجِّینٍ (7) وَمَا أَدْرَاکَ مَا سِجِّینٌ (8) کِتَابٌ مَّرْقُومٌ (9) وَیْلٌ یَوْمَئِذٍ لِّلْمُکَذِّبِینَ (10) الَّذِینَ یُکَذِّبُونَ بِیَوْمِ الدِّینِ (11) وَمَا یُکَذِّبُ بِهِ إِلَّا کُلُّ مُعْتَدٍ أَثِیمٍ (12) إِذَا تُتْلَى عَلَیْهِ آیَاتُنَا قَالَ أَسَاطِیرُ الْأَوَّلِینَ (13) کَلَّا بَلْ رَانَ عَلَى قُلُوبِهِم مَّا کَانُوا یَکْسِبُونَ (14) کَلَّا إِنَّهُمْ عَن رَّبِّهِمْ یَوْمَئِذٍ لَّمَحْجُوبُونَ (15) ثُمَّ إِنَّهُمْ لَصَالُوا الْجَحِیمِ (16) ثُمَّ یُقَالُ هَذَا الَّذِی کُنتُم بِهِ تُکَذِّبُونَ (17) کَلَّا إِنَّ کِتَابَ الْأَبْرَارِ لَفِی عِلِّیِّینَ (18) وَمَا أَدْرَاکَ مَا عِلِّیُّونَ (19) کِتَابٌ مَّرْقُومٌ (20) یَشْهَدُهُ الْمُقَرَّبُونَ (21) إِنَّ الْأَبْرَارَ لَفِی نَعِیمٍ (22) عَلَى الْأَرَائِکِ یَنظُرُونَ (23) تَعْرِفُ فِی وُجُوهِهِمْ نَضْرَةَ النَّعِیمِ (24) یُسْقَوْنَ مِن رَّحِیقٍ مَّخْتُومٍ (25) خِتَامُهُ مِسْکٌ وَفِی ذَلِکَ فَلْیَتَنَافَسِ الْمُتَنَافِسُونَ (26) وَمِزَاجُهُ مِن تَسْنِیمٍ (27) عَیْناً یَشْرَبُ بِهَا الْمُقَرَّبُونَ (28) إِنَّ الَّذِینَ أَجْرَمُوا کَانُواْ مِنَ الَّذِینَ آمَنُوا یَضْحَکُونَ (29) وَإِذَا مَرُّواْ بِهِمْ یَتَغَامَزُونَ (30) وَإِذَا انقَلَبُواْ إِلَى أَهْلِهِمُ انقَلَبُواْ فَکِهِینَ (31) وَإِذَا رَأَوْهُمْ قَالُوا إِنَّ هَؤُلَاء لَضَالُّونَ (32) وَمَا أُرْسِلُوا عَلَیْهِمْ حَافِظِینَ (33) فَالْیَوْمَ الَّذِینَ آمَنُواْ مِنَ الْکُفَّارِ یَضْحَکُونَ (34)‏ عَلَى الْأَرَائِکِ یَنظُرُونَ (35) هَلْ ثُوِّبَ الْکُفَّارُ مَا کَانُوا یَفْعَلُونَ (36)

برای دانلود قرائت ترتیل سوره مطففین کلیک کنید

**برای دانلود همه درس های کتاب ( ویژه موبایل) کلیک کنید**

درس آشنایی با قرائت و روانخوانی قرآن کریم دانشگاه آزاد اسلامی - درس سوم- قسمت سوم ( مفاهیم)

**برای دانلود همه درس های کتاب ( ویژه موبایل) کلیک کنید**

( لطفا هر گونه مشکل خود را در نصب و استفاده از نرم افزار به ایمیل darsquranazad@gmail.com   ارسال فرمایید تا سریعا بررسی شود)

مفاهیم

ایمان و عمل صالح

انسان موجودی دوبعدی است و به‌واسطه  آن دارای استعدادهای مثبت و منفی است .قرآن کریم عوامل رشد استعدادهای مثبت انسان را معرفی کرده است که مهم‌ترین آن‌ها عبارت‌اند از ایمان و عمل صالح .

منظور از ایمان ،اعتقاد قلبی به خدا و تسلیم در برابر فرامین و اوامر الهی است.ازاین‌رو قران کریم بر آن است انسانی را تربیت کند که  تمام اعمالش ناشی از انگیزه الهی بوده و تمام کردارش رنگ خدایی داشته باشد.

عمل صالح در قرآن دارای ویژگی‌هایی است ازجمله :

1-منشأ تحقق آن ایمان به خدا و روز رستاخیز باشد

2-همراه با اخلاص باشد

3-انسان را در مسیر رشد و هدایت قرار دهد

بنابراین چنانکه قرآن می‌فرماید :   (یا أَیُّهَا الَّذینَ آمَنُوا اتَّقُوا اللَّهَ ) ای کسانی که ایمان آورده‌اید تقوای الهی پیشه کنید .عمل صالح ،عمل توأم با تقواست که به‌منظور کسب رضای الهی انجام می‌شود .

بر اساس قرآن کریم عمل ، سازنده شخصیت انسان است و مراتب و درجات کمال انسان به آن بستگی دارد به همین دلیل فرموده است : برای هر کس درجاتی است ازآنچه عمل کرده .ازاین‌رو قرآن کریم با جدیّت نظارت الهی بر اعمال انسان را مطرح نموده است« وَ لَا تَعْمَلُونَ مِنْ عَمَلٍ إِلَّا کُنَّا عَلَیْکُمْ شُهُودًاإِذْ تُفِیضُونَ فِیهِ وَمَا یَعْزُبُ عَنْ رَبِّکَ مِنْ مِثْقَالِ ذَرَّةٍ فِی الْأَرْضِ وَلَا فِی السَّمَاءِ وَلَا أَصْغَرَ مِنْ ذَلِکَ وَلَا أَکْبَرَ إِلَّا فِی کِتَابٍ مُبِینٍ ْ» و هیچ عملی را انجام نمی‌دهید مگر اینکه ما گواه بر شما هستیم در آن هنگام که وارد آن می‌شوید و هیچ‌چیز در زمین و آسمان از پروردگار تو مخفی نمی‌ماند حتی به‌اندازه سنگینی ذره‌ای و نه کوچک‌تر و نه بزرگ‌تر از آن نیست مگر اینکه (همه آن‌ها) در کتاب آشکار (و لوح محفوظ علم خداوند)ثبت است.

**برای دانلود همه درس های کتاب ( ویژه موبایل) کلیک کنید**

درس آشنایی با قرائت و روانخوانی قرآن کریم دانشگاه آزاد اسلامی - درس سوم- قسمت دوم

**برای دانلود همه درس های کتاب ( ویژه موبایل) کلیک کنید**

( لطفا هر گونه مشکل خود را در نصب و استفاده از نرم افزار به ایمیل darsquranazad@gmail.com   ارسال فرمایید تا سریعا بررسی شود)

تشدید:

اگر دو حرف مثل هم در یک کلمه کنار یکدیگر قرار گیرند ،چنانچه حرف اول دارای حرکت نباشد آن را حذف کرده و به‌جای آن روی حرف دوم نشانه تشدید   ّ    قرار می‌گیرد.بنابراین در حرف مشدد ، یک حرف ساکن نهفته است و مانند هر حرف ساکن به کمک حرف متحرک قبل از خود محکم و با شدت خوانده می‌شود.

مثال :

کَفَّ (کَفْفَ)     مَسَّ(مَسْسَ)        مَدَّ(مَدْدَ)

رَبِّ (رَبْبِ)    کُلُّ(کُلْلُ)          فَکُّ(فَکْکُ)

تمرین:

اُمِّ – شَرَّ-کُلُّ – ضَلَّ – اِنّا – کُنّا – صَدَّقَ – صَدَّها- رَبَّنا – اَشُقَّ –اِنّمَا – قَدَّرناهُ – لَعَلَّکم – رَبَّیَانِی- اُجُورَهُنَّ –مُدَّثِّرُ – مَکَّنَّاهُمْ – مُزَّمِّلُ – یَصَّعَّدُ.

تنوین :

تنوین نشانه نون ساکن زایدی است که در آخر برخی از کلمات می‌آید ، نوشته‌نشده  ولی خوانده می‌شود .نشانه تنوین به‌صورت تکرار حرکت فتحه ،کسره،ضمه می‌باشد

تنوین بر سه قسم است :

1-   نصب : مرکب از دو فتحه   ً

2-   جر : مرکب از دو کسره    ٍ

3-   رفع : مرکب از دو ضمه    ٌ 

یادسپاری : بعد از تنوین نصب غالباً الف ناخوانا و گاهی یاء ناخوانا می‌آید مانند :

(کِتَابًا – هُدًی ) مگر دو مورد :

الف:تنوین نصب روی  تاء گرد باشد مانند :هَامِدَةً - لُجَّةً

ب:تنوین نصب روی  همزه بعد از الف قدیمی باشد  مانند جزاءً    ماءً    نَساءً

تمرین :

اَمَدًا-حَسَدًا-بَلَدًا-بَدَلًا –لُبَدًا- مَلِکًا- مُلْکًا-اَمْنًا-اَمْتًا-ءَامِنهً-وَاحِدَةً-ءَانِیَةٍ – کَهَشِیمٍ – بِجَهَالَهٍ –بُهتَانٍ -لِسَبَاءٍ – مُهَاجِراتٍ – مُتَبَرِّجَاتٍ- بِهَدِیَةٍ- لَشَدِیدٌ – آلِهَهٌ – فِتْیَةٌ –فَاِمْسَاکٌ –مُنَزَّلٌ- دُرِّیٌّ- فِدْیَهٌ- فَدِیَةٌ- هَاِلکٌ –لَاتَمْلِکُ نَفْسٌ لِنَفْسٍ -شَیئًا- مِنْ اَخِیِه شَیءٌ – لِکُلِّ اُمَّةٍ اَجَلٌ

**برای دانلود همه درس های کتاب ( ویژه موبایل) کلیک کنید**